Rita Reys

Rita Reys is als Maria Everdina Reijs in Rotterdam geboren op 21 december 1924 en overleden op 28 juli 2013 in Breukelen. Zij gaat door voor de grootste jazzzangeres die Nederland heeft voortgebracht.  


Op haar zestiende al nam Reys' zangcarrière steeds serieuzere vormen aan, toen ze bij zangconcoursen in haar geboortestad Rotterdam de ene na de andere eerste prijs in de wacht sleepte en in diverse clubs gevraagd werd om te komen optreden.  Gedurende de jaren 1942-1943 werkte zij onder meer in de Rotterdamse nachtclub Cascade. In Hilversum leerde Reys in datzelfde jaar Wessel Ilcken kennen, die haar introduceerde in de jazzscene. In 1950 richtten Reys en Ilcken hun eigen combo op, waarmee ze in de daaropvolgende jaren zowel in Nederland als elders in Europa succes boekten: het Rita Reys Sextet Het debuut was op 1 april van dat jaar in bar-dancing Palace in Amsterdam. Het sextet speelde echter voornamelijk in het buitenland.

 

In Engeland werd opgetreden op Amerikaanse legerbases en in dansclubs. Daar ontmoette zij saxofonist Ronnie Scott, oprichter van jazzclub Ronnie Scott's.  In 1953 verbleven Rita en Wessel enkele maanden in Stockholm, toen het centrum van de Europese jazzscene. Voor het label Artist nam zij er in maart van dat jaar haar eerste muziekplaten op.  Zij ontmoette er Ella Fitzgerald, Dizzy Gillespie, Oscar Peterson en Lester Young.

 

Rita Reys' nationale doorbraak volgde in januari 1955, met de verschijning van Jazz Behind the Dikes (Philips). In december datzelfde jaar kwam de Popular Albums Director van platenmaatschappij Columbia naar Nederland en hoorde Reys zingen in de Sheherazade. Onder de indruk van haar kwaliteiten nodigde hij haar uit naar New York te komen, alwaar op 3 mei 1956 met Art Blakey's Jazz Messengers de eerste opnamesessie plaatsvond voor haar eerste in het buitenland opgenomen elpee 'The Cool Voice of Rita Reys'. Zeven weken later volgde de tweede. Nadien zou zij met veel andere Amerikaanse jazzmusici samenwerken. Gedurende vele maanden was Reys te bewonderen in tal van beroemde New Yorkse jazzclubs. waar zij overal het podium betrad. Ook leerde zij in die tijd Tony Bennett kennen.

 

Na haar Amerikaanse tournees volgde wederom Europees succes. Op het Franse jazzfestival van Juan-les-Pins in 1960 werd Reys uitgeroepen tot Europe's First Lady of Jazz. In 1957 overleed haar man Wessel Ilcken; op 30 september 1960 trouwde ze met Pim Jacobs.  In Europa traden Reys en het Trio Pim Jacobs op tijdens vrijwel alle grote jazzfestivals: Comblain-la-Tour, Palermo, Warschau, Praag, Boedapest, Berlijn, Zagreb, etc.

Reys had de ambitie te laten zien dat ze meer in haar mars had. Zij ging samenwerken met dirigent en arrangeur Rogier van Otterloo en nam met diens orkest vier songbooks op: 'Rita Reys Sings Burt Bacharach' (1971), 'Rita Reys Sings Michel Legrand' (1972), 'Rita Reys Sings George Gershwin' (1975) en 'Rita Reys Sings Antonio Carlos Jobim' (1981). De eerste twee werden beide een Gouden Plaat en werden bekroond met een Edison. Het leverde haar in eigen land een nog bredere populariteit op. Ook de componisten waren over Reys' vertolkingen te spreken. Bacharach had altijd al gezegd: "She's a fabulous singer". Over het album met diens repertoire schreef hij haar: "I love what I heard on the album. So happy to hear you again". Michel Legrand schreef: "Rita Reys, who sings the love songs with such love, that I really love her, and you will too".

In de jaren tachtig keerde zij goeddeels helemaal terug naar het Amerikaanse Songbook repertoire, waarmee ze vanaf de jaren vijftig furore had gemaakt. Het resulteerde onder meer in het album 'Memories of you' (1983). Het album werd opgenomen in een studio in Londen, waar op dat moment Barbra Streisand bezig was een album op te nemen. Later bleek zij minutenlang aan de deur van de studio waar Reys zong te hebben staan luisteren.
In 1991 kreeg Rita Reys in de Amerikaanse ambassade in Den Haag uit handen van de toenmalige ambassadeur een "Certificate of Appreciation for her promotion of the American Songbook" uitgereikt.


In 1991 ontving Reys op het North Sea Jazz Festival de Bird Award en later dat jaar kreeg zij in Den Haag, uit handen van de Amerikaanse ambassadeur, een persoonlijke oorkonde uitgereikt voor haar bijdrage aan de promotie van het Great American Songbook. Mede naar aanleiding hiervan maakte zij in 1992 twee dubbel-cd’s: 'Rita Reys, The American Songbook', volume 1 & 2. Het zouden de laatste cd’s worden die zij opnam met haar echtgenoot. Bij hem werd in 1995 kanker geconstateerd en hij  overleed in 1996 op 61-jarige leeftijd. 

Op het North Sea Jazz Festival van 1997 gaf Reys wederom acte de présence, met haar nieuwe trio onder leiding van Lex Jasper. Twee jaar later volgde, ter gelegenheid van Reys' 75ste verjaardag, een nieuw studioalbum: 'The Lady Strikes Again'.  Een van Reys' laatste studioalbums is Beautiful Love - A tribute to Pim Jacobs, een eerbetoon aan haar tweede echtgenoot Pim Jacobs. Het album verscheen ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag. Ook in 2003 trad zij op tijdens het North Sea Jazzfestival samen met de Beets Brothers. Ook bij andere gelegenheden trad zij met hen op.

 

Op 22 december 2006 ontving Reys als eerste Nederlandse jazzmusicus de Oeuvre Edison, na onder meer Tony Bennett. In het juryrapport stond: "Rita Reys is al meer dan een halve eeuw onafgebroken en onbetwist de grootste jazzzangeres van Nederland". Het was de zesde Edison die zij in ontvangst mocht nemen.

In 2008 trad Reys voor de negentiende keer op tijdens het North Sea Jazz Festival, samen met de Jazz Orchestra of the Concertgebouw.

 

In 2011 stond Reys 70 jaar op het podium, wat een unicum is in de wereld van de vocale jazzmuziek. Voor haar verdiensten voor de muziek, en meer specifiek de jazz in Nederland, werd ze eind dat jaar opnieuw geridderd: bij koninklijk besluit van 10 oktober 2011 werd ze benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In 2012 trad ze voor de twintigste keer op tijdens het North Sea Jazz Festival. Op 6 juli 2013 trad Reys voor het laatst op, in de North Sea Jazz Club in het Amsterdamse Westerpark. Ze was net hersteld van een zware heupoperatie.  Eind van die maand werd zij getroffen door een hersenbloeding, waaraan zij kort daarop overleed.  

Zesmaal werd ze onderscheiden met een Edison Music Award: voor haar lp's Marriage in modern jazz (1960), Rita Reys Today (1969), Rita Reys Sings Burt Bacharch (1971), Rita Reys Sings Michel Legrand (1972) en Two for tea (1988, met Louis van Dijk).


Bron en meer informatie
Wikipedia
Website / Facebook
YouTube
CD's, DVD's en boeken: BolCom / Amazon

 

CD Tip (2 CD's)